RƯỢU VANG Ý

 
Nước Ý hiện đại ngày nay là nước sản xuất rượu vang lớn thứ hai trên thế giới, sau Pháp. Trong năm 2012, việc sản xuất chiếm khoảng 19% của tổng số toàn cầu (Pháp chiếm 23%). 
Rượu vang Ý đang được đánh gía là rượu vang thượng hạng Quốc tế. Ý cải thiện và tăng sản lượng về rượu vang thượng hàng, người ý đang ngày càng chứng tỏ họ có thể thỏa mãn được người dùng về cả chất lượng và giá cả của từng loại rượu vang.

A- Các giống nho phổ biến tại Ý
Ý có nhiều loại cây nho được trồng hơn bất kỳ quốc gia nào khác, bao gồm các giống địa phương và hầu như dãy hoàn chỉnh của các chủng loại nho quốc tế. Số giống nho Vitis Vinifera được chính thức công nhận đạt tới hàng trăm, thậm chí có một ít cây nho không phải loài Vinifera và những cây nho lai được dùng đó đây bởi vô số nhà sản xuất tự thực hiện trong nước. Sự thừa kế này về các cây nho giống cho phép Ý sản xuất một dãy rộng hơn về những rượu vang đặc biệt, hơn bất kỳ quốc gia nào khác. 

Nhưng chỉ có một số loại nho phổ biến nhất và quan trọng nhất làm nên

rượu vang Ý cao cấp


1-Nho Sangiovese
Giống nho nổi tiếng của Ý, niềm tự hào của Tuscany. Các loại rượu vang mang hương thơm đậm đà của trái cây nhỏ mọng nước, hương đất và cây tuyết tùng. Nó tạo ra các loại rượu vang Chianti Classico, Rosso di Montalcino, Brunello di Montalcino, và nhiều loại rượu vang khác.

2-Nho Nebbiolo
Giống nho cao quý nhất của Ý, tạo ra loại rượu vang ý Barolo và Barbaresco nổi tiếng trên thế giới, rượu vang được biết đến do sự tinh tế, hương thơm của nấm rừng, kẹo mềm, hoa hồng và nhựa thuốc lá.

3-Nho Montepulciano
Rượu vang ý ngon làm từ dòng nho này sở hữu hương vị trái cây, êm dịu, vị chua thanh, vị chát nhẹ.

4-Nho Barbela
giống nho sản xuất rượu vang đỏ được trồng nhiều nhất ở Piedmont, nổi tiếng nhất tại Asti và Alba. Barolo và Barbera mang hương thơm trái cây nhẹ nhàng, màu tối, vị chua thanh.                                                                                                 
5-Nho Corvina
Là giống nho chính tạo ra loại rượu vang ý đắt tiền nổi tiếng của: Valpolicella và Amarone. Sau khi nho được sấy khô, Amarone tinh tế, sẫm và hương trái cây quyến rũ. Một số loại Amarone có thể để được hơn 40 năm.
 

6-Nho Nero d’avola
Hầu như không được biết đến trên thị trường quốc tế cho đến những năm gần đây, những giống nho bản xứ của Sicily đang giành lại sự chú ý vì rượu vang ngon mang hương vị mạnh mẽ, màu đen.

7-Nho Sagrantino
Là giống nho bản địa tại Umbria, chỉ được trồng trên diện tích 250 hecta nhưng rượu vang ý nổi tiếng trên toàn thế giới. Màu tía đen, hương thơm trái cây, vị chát khô, có thể để trong nhiều năm.

8-Nho Moscato
Giống nho trồng chủ yếu ở Piedmont, sản xuất ra loại vang nổ ngon nhẹ nhàng (frizzante), Moscato d'Asti ngọt Pinot Grigio mang đặc trưng thanh khiết, trong lành.
 

9-Nho Prosecco
Cho ra đời dòng vang sủi bọt dễ uống, đậm đà hương vị trái cây
Mặc dù Ý nổi tiếng nhất về các rượu vang đỏ quý hiếm để trữ lâu,nhưng hiện nay họ cũng chiếu cố những loại vang đỏ tức thời hơn, gồm những rượu mới (vini novelli) được uống vài tháng sau mùa thu hoạch nho

10- Giống nho Primitivo (Zinfandel)
Primitivo có nguồn gốc từ tiếng Latinh "primativus" và "primaticcio" của tiếng Ý cổ (nghĩa là "đầu tiên chín" hoặc "chín sớm"). Tất cả các giai đoạn phát triển của giống nho này từ lúc ra hoa đến sự thay đổi màu sắc đều sớm hơn những giống nho khác, và chính vì vậy Primitivo là một trong những giống nho đầu tiên được thu hoạch ở Ý (nghĩa là khoảng tháng Tám)
Puglia là vùng trồng Primitivo chính tại Ý.

Primitivo là một giống nho da đen, chứa nhiều chất tanin ở vùng Puglia nơi sâu nhất miền Nam nước Ý. Nho Primitivo được trồng bởi gốc nho già có tuổi đời 100-120 năm tuổi. Giống Nho Primitivo cũng được biết đến như là cha đẻ của Nho Zinfandel, một giống nho rất phổ biến ở California, Mỹ hiện nay

Các hương vị chính của Primitivo là mứt, quả việt quất, hạt tiêu đen, anh đào, mận, boysenberry, nam việt quất, và cam thảo, gia vị và thường là một kết thúc đầy khói thuốc lá
 

11- Giống nho Malvasia Nera
Nho Malvasia Nera là giống nho đỏ có nguồn gốc Hy Lạp, gia đình nho Malvasia là sản phẩm thương mại quan trọng đối với Địa Trung Hải trong hơn 2000 năm qua. Nguồn gốc tên gọi Malvasia bắt nguồn từ tên Monemvasia – một thị trấn của Hy Lạp, trung tâm chiến lược về kinh tế trong thời kỳ đế quốc.
Hiện nay, nho Malvasia Nera được trồng và phổ biến rộng rãi ở các nước ven bờ Địa Trung Hải. Malvasia Nera là nguyên liệu tạo ra loại rượu vang Ý  nổi tiếng thế giới hiện nay.

9- Nho Negroamaro
Giống nho Negroamaro có vỏ đen thường gắn liền với vùng Puglia ở miền Nam nước Ý từ khoảng 1500 năm trở lại đây. Nho Neroamaro thường thấy trong các chai blended cùng với các loại nho khác như Primitivo, Malvasia Nera, Sangiovese hay Montepulciano.
Khí hậu ấm áp của Điạ Trung Hải ở đây rất phù hợp với loại nho này, nó làm cho quả nho đạt được độ chín đầy đặn nhất. Negroamaro là một giống nho chịu hạn khá tốt, giống nho này hầu như không bị ảnh hưởng bởi khí hậu ít mưa của vùng đất này.
Nho Negroamaro thường được sử dụng vì khả năng mang lại màu sắc đậm, vị chát vừa phải và hương vị dâu đen hoặc thảo dược cho rượu vang. Hương thơm dịu nhẹ của nó có thể được những người làm vang bậc thầy sử dụng để tạo ra ra những hương bị cực kì phức tạp như là hương Quế, Tiêu đen và hoa Đinh Hương và không phải ngẫu nhiên mà bán đảo Salento của tỉnh Peninsula - miền nam nước Ý được coi là nơi cho ra những chai vang từ nho Negroamaro hảo hạng nhất và thường được sản xuất dưới nhãn DOC của vùng Salice Salentino. 

B- Phân hạng Rượu vang Ý và cách đọc nhãn chai
4 bậc xếp hạng của hệ thống phân loại rượu vang Ý:

1- Denominazione di Origine Controllata e Garantita (DOCG):
Khi nhìn thấy nhãn này trên chai rượu vang của bạn điều đó có nghĩa là những nhà sản xuất loại rượu này đã tuân thủ những quy định nghiêm ngặt nhất để chế biến ra loại rượu đó. Rượu đã được thử nghiệm tại một ủy ban để đảm bảo tính xác thực về địa lý và chất lượng của nó. Hiện tại có rất ít các loại vang Ý mà hội tụ đủ điều kiện để được mang nhãn DOCG.

2- Denominazione di Origine Controllata (DOC):
Loại rượu phổ biến và dễ tìm thấy. Các quy định về chất lượng và bản quyền rất nghiêm ngặt nhưng vẫn thoáng hơn một chút sơ với DOCG. Ví dụ như các khu vực địa lý có thể lớn hơn một chút hoặc quy định về các loại nho được cho phép sẽ dễ chịu hơn một chút.

3- Indicazione Geografica Tipica (IGT):
Loại nhãn này đã được tạo ra ít lâu sau khi tiêu chuẩn DOC và DOCG ra đời để dành cho những loại rượu mà người trồng không thể đáp ứng tất cả những điều khoản quy định của DOC hay DOCG hoặc vì lý do nào đó, tuy nhiên những loại rượu mang nhãn này vẫn có chất lượng và hương vị tuyệt vời.
 
4- Vino da Tavola (: phương tiện ‘ rượu vang bàn ‘ trong tiếng Ý, và đại diện cho mức độ cơ bản nhất của rượu vang Ý. Các thể loại Vino da Tavola tổ chức có uy tín nhất định trong những năm 1970 và 1980, nhờ làm rượu thử nghiệm của những người sản xuất chất lượng hàng đầu (nhưng không chính thống) các loại rượu vang dưới tiêu đề. Tình trạng này đã dần dần giảm đi, tuy nhiên, kể từ sự ra đời của các loại IGT với điều kiện sản xuất linh hoạt hơn của nó, và Vino da Tavola đã dần trở lại trạng thái ban đầu của nó là bậc thấp nhất về bậc thang chất lượng rượu của Ý. Xem Vino da Tavola.


Super Tuscan (Chất lượng thượng hạng vùng Tuscan)
Thuật ngữ này hữu ích nhưng không chính thức xuất hiện vào năm 1970, để mô tả một tập hợp các loại rượu vang Tuscan chất lượng cao đã được loại trừ từ các tuyên bố DOC hay DOCG vì họ đã phá vỡ quy tắc sản xuất rượu truyền thống của Ý (giống nho nước ngoài đã được sử dụng, và các loại rượu vang thường được trưởng thành trong thùng gỗ sồi mới và nhỏ, ). Một số các loại rượu thu được mệnh giá cao và được công  nhận toàn cầu vì vậy có tên ‘Super Tuscan’. Nguyên những loại rượu này đã được dán nhãn là Vino da Tavola vì họ làm trái, luật DOC truyền thống tập trung nghiêm ngặt. Tình trạng này đã dẫn đến việc tạo ra các loại IGT, với các quy tắc sản xuất tương đối thoải mái của nó.

Thuật ngữ chính xác nhưng không chính thống này được sử dụng phổ biến vào những năm 1970 để mô tả về loại rượu vang có chất lượng hảo hạng được làm từ bàn tay của những con người vùng Tuscan nước Ý. Loại rượu này không được xếp loại vào mục DOC hay DOCG bởi nó đã phá vỡ quy chuẩn làm rượu vang truyền thống tại đất nước này. ( Nhiều giống nho ngoại được sử dụng và rượu được ngâm trong những thùng gỗ sồi nhỏ, mới). Với cái nhãn “Super Tunscans” Một vài loại thuộc dòng vang này đã gây được tiếng vang trên toàn thế giới và được bán với mức giá khổng lồ. Theo truyền thống, những loại rượu này được đóng nhãn Vino da Tavola bởi chúng được làm trái với luật làm rượu nghiêm ngặt, lâu đời của DOC. Điều này cuối cùng đã làm nảy sinh ra nhãn IGT – (thể hiện) rượu được sản xuất dưới những tiêu chuẩn “dễ thở” hơn.

Cách đọc nhãn Vang Ý














C- Phân vùng sản xuất rượu Vang Ý

Ở Italia có khoảng 20 vùng sản xuất rượu vang. Tuy nhiên, những khu vực sản xuất rượu vang đem đến chất lượng tốt nhất đó chính là: Veneto, Tuscany và Piedmont,...vv

Danh sách các vùng rượu vang Ý được sắp xếp theo dung tích cao nhất của D.O.C.  (Bài này mình đề cập đến 10/20 vùng có tỷ lệ DOC cao nhất)
1. Veneto (D.O.C 18%) (Valpolicella)
Veneto được biết đến với khu vực Valpolicella - nơi sản xuất ra các loại rượu vang Amarone della Valpolicella. Bên cạnh đó, sự pha trộn màu đỏ của Valpolicella với Corvina, Rondinella và Molinara đã tạo nên hương sắc tuyệt vời cho loại rượu vang này.
Garganega là giống nho sản xuất ra rượu vang trắng Soave ở vùng Veneto. Đây là một loại rượu cũng phong phú đa dạng giống như Chardonnay. 

2. Tuscany (D.O.C 17%) 
Tuscany chính là quê hương của vùng Chianti. Đây là khu vực nổi tiếng nhất của giống nho Sangiovese. Những năm 70, Khi Sangiovese trở thành giống nho chính của vùng Chianti, thì các giống nho quý khác như Cab và Merlot không còn tạo nên phong cách mới cho rượu vang Super Tuscan nữa. Một điểm nổi bật nữa của vùng Tuscany đó là trồng được giống nho Trebbiano. Giống nho này được sử dụng chủ yếu cho việc sản xuất ra các loại rượu vang trắng của Ý. Vermentico là một loại rượu vang đặc trưng của vùng có một chút hương vị giống như Sauvignon Blance.

3. Piedmont (D.O.C 11%)
Nebbiolo là một giống nho thuộc vùng Piedmont với hàm lượng tannin cao (một loại acid có tác dụng bảo vệ tim) và màu sắc nhạt. Bên cạnh đó, vùng Piedmont không chỉ nổi tiếng với loại rượu vang tuyệt vời Nebbiolo Barolo, khu vực này cũng là nơi sản xuất ra rượu vang Moscato d'Asti.

4. Emilia-Romagna (D.O.C 9%)
Emilia-Romagna là vùng sản xuất ra rượu vang Lambrusco. Loại rượu vang này từ lâu đã được coi là một loại rượu trái cây ngọt, hương thơm. Tuy nhiên giá thành tương đối rẻ.

5. Lombardy (D.O.C7%)
Valtellina thuộc vùng Lombardy, gần hồ Como. Nebbiolo là rượu vang đỏ được sản xuất ở Valtellina, nhưng nó được gọi là Chiavennasca; nó nhẹ hơn và đa dạng chủng loại hơn giống nho cùng họ Piemontese. Lombardy cũng là vùng sản xuất một số lượng lớn giống nho Pinot Noir (họ gọi nó là Pinot Nero), đặc biệt chúng được trồng xung quanh vùng Oltrepò Pavese. 

6. Umbria (D.O.C 7%) 
Sagrantino là giống nho đỏ được trồng ở vùng Umbria. Khi uống các loại rượu vang được sản xuất từ giống nho này, bạn sẽ đắm chìm trong những cảm xúc thật tuyệt vời. Ở vùng Montefalco thuộc Umbria, bạn sẽ được chiêm ngắm rất nhiều giống nho. Tuy nhiên, giống nho được trồng chủ yếu ở vùng này là Sangiovese. 
Loại nho trắng ở đây được gọi là Grechetto ( một trong những giống nho ở vùng Orvieto thuộc Umbria). Đây là giống nho có hương vị rất tinh tế tương tự như Pinot Grigio với mùi hạnh nhân xanh rất đặc trưng.

7. Abruzzo ( D.O.C 7%)
Montepulciano là giống nho đỏ chính ở vùng Abruzzo. Các loại rượu vang của vùng này được gọi là Montepulciano d'Abruzzo. Sẽ có một chút nhầm lẫn khi ta thưởng thức loại rượu vang này, bởi hương vị của nó khá giống với một loại rượu vang được làm từ giống nho Sangiovese của vùng Tuscany. 
Hơn thế nữa, vùng này còn nổi tiếng khi trồng được giống nho Montepulciano. Đây là loại giống nho làm cho rượu vang trở nên phong phú hơn với hàm lượng chất tannin cao, có thể so sánh với các loại rượu vang làm từ giống nho Cabernet Sauvignon vậy.

8. Trentino Alto Adige (D.O.C 6%)
Vùng Trentino Alto Adige Alps, nằm tiếp giáp với dãy núi Alps, là vùng trồng các giống nho được dùng để sản xuất ra các loại rượu vang trắng như giống nho Pinot Grigio, Pinot Bianco, Gewurztraminer và Müller-Thurgau. Ở vùng Trento, người ta cũng sản xuất một loại rượu vang sủi tăm làm từ các giống nho như Pinot Noir và Chardonnay. Các loại rượu vang này có tính cạnh tranh rất cao khi so sánh với các loại rượu vang khác như Sâm banh.

9. Friuli-Venezia Giulia (D.O.C 6%) 
Friuli-Venezia Giulia là vùng nổi tiếng với loại rượu vang trắng như Pinot Grigio và Sauvignon Blanc với hương vị thơm ngon bí truyền và độc nhất. Khu vực này cũng sản xuất một số loại rượu vang khác rất thơm ngon, giống như rượu vang Merlot của Pháp.

10. Puglia (D.O.C 3%) 
Khi nhắc đến vùng Puglia nước ý, thì điều đầu tiên phải kể đến đó chính là các loại rượu vang trái cây. Giá cả của các loại rượu này rất phải chăng. Vùng Puglia sản xuất một số lượng lớn các loại rượu vang đỏ bí truyền mà không một vùng nào trên thế giới có thể sản xuất được. Puglia cũng được biết đến là nơi sản xuất ra rượu vang Chardonny.
 

Thu gọn